Việt thi tục biên 越 詩 續 編 / Theo Trần Văn Giáp khảo trong Lược truyện các tác gia Việt Nam.

29. Việt thi tục biên 越 詩 續 編

Tác giả Nguyễn Thu阮 秋 (1799 - 1855)

3 quyển đóng chung làm 1 tập, khổ giấy lệnh hội 30x18. 2 trang mỗi trang 9 dòng, dòng 20 chữ, chữ viết thảo nhưng cẩn thận, dễ đọc, cộng 140 tờ (94+46). Ký hiệu A.1036.

Nội dung

Mục thứ:

Quyển 1, Nhuận Mạc: 4 thi gia, 53 bài.

Hậu Lê: 23 thi gia, 113 bài.

Quyển 2, Hậu Lê: 14 thi gia,239 bài.

Quyển 3, Hậu Lê: 17 thi gia, 178 bài.

Tổng cộng: 58 thi gia, 583 bài.

Thứ đến Tiểu dẫn, có đề tên tác giả là Nguyễn Thu (trước tên là Bảo), lúc biên soạn đang làm Sử quán biên tu …., không đề niên hiệu.

Theo bài tiểu dẫn và Mục thứ, tác giả “biên soạn 1 số thơ của 1 số các thi gia từ triều Mạc đến hết triều Hậu Lê, làm sách Việt Thi Tục biên, xếp theo thế thứ trước sau, có ý ghi lại các thơ để ghi lại tên thi gia; không xếp bài thơ nào hay lên trước, bài không hay ở sau … còn các thơ của các vua và  danh thần bản triều (Nguyễn) thì chép riêng thành bộ Quốc Triều Thi Lục”(… Nhưng trích thủ nhuận Mạc chi Lê mạt chư thi, tái vi Việt Thi Tục biên. Đãn tùy thời thế tiên hậu, tồn kì thi yên dĩ tồn kì nhân yên. Chí ư phẩm đệ chi, tắc bất cảm dã … Bản triều liệt thánh hoàng đế, cập chư danh thần thi, tắc biệt tái vi Quốc Triều Thi Lục vân …)

Về thể lệ biên soạn, thì không thấy nói rõ, nhưng xem trong sách, ta sẽ thấy lối lựa chọn thì lấy cổ thể , cận thể làm tiêu chuẩn; cách xếp đặt thì lấy từng thi gia làm đơn vị. Mỗi thi gia, có chua rõ tên họ, quê quán, đặc tính, lý lịch và thơ văn. Lối chua cũng như Lê Quý Đôn, trong Toàn Việt Thi Lục, theo Thể lệ Toàn Đường Thi lục (Xem số 25).

Tóm lại, sách Việt Thi Tục Biên tuy chỉ ghi lại được 58 thi gia và 583 bài thơ, nhưng nó là bộ thơ có thể gọi là nối theo các sách Việt Âm thi tập của Phan Phu Tiên (A.1925), và Toàn Việt Thi lục (A.1262) của Lê Quý Đôn mà ta còn thấy và Bổ sung cho các sách Thi tuyển của Việt Nam khác, như Minh Đô Thi Vựng (A.2424), Hoàng Việt thi tuyển (A.2857), Quốc triều Thi lục, v.v …

Sau đây phụ thêm bảng Tổng kết số các thi văn gia và số các bài thơ, văn trong 8 tập thi văn tuyển nói trên. Trong số đó cố nhiên có nhiều tác gia và bài thơ văn trùng điệp, nhưng ta biết được 1 cách khái quát số lượng thi văn gia và các bài thơ văn trong thi văn tuyển của ta.

Bảng tổng số thi văn gia, số bài thơ, văn trong các thi văn tuyển của ta từ đầu thời Lê (Phan Phu Tiên) đến cuối Lê (Bùi Huy Bích), đầu Nguyễn (Nguyễn Thu):

Tác giả	Tên sách	Số thi văn gia	Số bài
1.     Phan Phu Tiên và Chu Xa	Việt Âm thi tập	119	624
2.Hoàng Tụy Phu và Nguyễn Trù	Quần hiền phú tập	31	108
3.     Dương Đức Nhan	Tinh tuyển thi lục	11	362
4.     Lê Quý Đôn	Toàn Việt thi lục	175	1779
5.     Bùi Huy Bích	Hoàng Việt thi tuyển	167	562
6.     Bùi Huy Bích	Hoàng Việt văn tuyển		111
7.     Bùi Nhữ Tích	Minh Đô Thi Vựng	68	376
8.     Nguyễn Thu	Việt Thi tục biên	58	583
	Cộng	629	4505